رشد مغز نوجوان یکی از جنبه‌های مهم تکامل انسان در دوران‌بلوغ است. مطالعات پژوهشی مرتبط با عملکرد مغز نشان می‌دهند که مغز نوجوانان و بزرگسالان به شیوه‌هایی متفاوت از هم کار می‌کنند. ملکرد و خصوصیات رشدی مغز نوجوانانبرای مثال در مغز نوجوانان اطلاعات بیشتر توسط آمیگدال پردازش می‌شود که مسئول هیجانات است. در حالی که بزرگسالان فعالیت بیشتری را در ناحیه پیشانی نشان می‌دهند که مسئول تفکر منطقی است. این مسئله می‌تواند به درک ما از اینکه چرا نوجوانان احساسی‌تر و هیجانی‌تر با موضوعات برخورد می‌کنند، کمک کند. برای کسب اطلاع جهت ارتباط مناسب با نوجوان مشاوره نوجوان دریافت کنید.

منبع: رشد مغز نوجوان چگونه است؟ عملکرد مغز در نوجوانان

رشد مغز نوجوان | تفاوت های مغز نوجوانان و بزرگسالان

بررسی‌های انجام شده روی مغز نوجوانان و بزرگسالان نتایج شگفت انگیزی را نشان می‌دهد. پژوهشگران بر این باورند که مهم نیست فرزند شما چقدر باهوش است یا در مدرسه چه نمره‌ای می گیرد، اگر مغز او را در سنین نوجوانی با مغز یک بزرگسال مقایسه کنیم می‌فهمیم که هنوز به تکامل کافی نرسیده است. 

نمونه هایی از تفاوت مغز نوجوانان و بزرگسالان 

در همین راستا مشاهدات آزمایشگاهی بیانگر این نکته هستند که قضاوت منطقی در نوجوان به طور چشمگیری از بزرگسالان ضعیف‌تر است. علت آن هم این است که پردازش اطلاعات در مغز آن‌ها بیشتر توسط ساختاری به نام آمیگدال انجام می‌شود. این ساختار مسئول پردازش هیجانات در انسان است. این در حالی است که بزرگسالان بیشتر از قسمت پیشانی مغز خود بهره می‌برند که این بخش مسئول تفکر منطقی است.

همچنین آن بخشی که احساسات و تصمیم گیری را پیوند می‌دهد، هنوز در سنین نوجوانی در حال رشد و تکامل است. به همین خاطر نوجوانان در تصمیمات خود بیشتر تابع احساساتشان هستند و کمتر بر قوه منطق تکیه می‌کنند.

رشد مغز در نوجوانی تا چه زمانی ادامه دارد؟

بررسی‌ها نشان می دهد که رشد مغزی و در راستای آن افزایش عملکرد در حوزه‌های قضاوت، تصمیم گیری، تفکر منطقی، بازداری و کنترل هیجانات تا 25 سالگی ادامه دارد. در نتیجه می‌توان گفت فرایند رشدی که از نوجوانی آغاز می‌گردد تا اوایل بزرگسالی ادامه خواهد داشت.

در دوران نوجوانی چه اتفاقاتی برای مغز می افتد؟

در سنین نوجوانی مغز انسان از نظر ساختاری با تغییرات شگرفی مواجه می‌شود. این تغییرات تا حد زیادی تحت تاثیر نوسانات هورمونی و تجربیات محیطی قرار دارند. در طی فرایند تغییر، نورون‌های عصبی مسیرهای اطلاعاتی جدیدی را کشف می‌کنند که به شاهراه‌های اطلاعاتی ختم می‌شوند.

در مقابل برخی مسیرهای قدیمی از بین می‌روند و در اصطلاح علمی هرس می‌گردند. به موازات این اتفاقات فرد به مرور از نظر روانشناختی تغییراتی را در خود احساس می‌کند. برای مثال کودک دیروز درمی‌باید که می‌خواهد دیگران او را به عنوان یک بزرگسال بشناسند و هویتی مستقل برایش قائل شوند.

همچنین این تغییرات به تحولاتی در شخصیت او نیز می‌انجامند و باعث می‌شوند دیگران احساس کنند که نوجوان در دوران بلوغ به اندازه کافی از ثبات برخوردار نیست یا تنوع طلبی بیشتری پیدا کرده است.

تکامل مغز در انتهای نوجوانی 

با رسیدن به سنین 20 سالگی مغز نوجوان کم کم به ساختار بزرگسالی نزدیک می‌شود. در این شرایط بین عملکرد قسمت پیش پیشانی مغز و لیمبیک نوعی تعادل شکل می‌گیرد که باعث می‌شود انسان به مرور زمان بتواند همزمان به طور متوازنی از نیروی عقل و احساسات خود استفاده کند و به طور افراطی تحت تاثیر یکی از آن‌ها نباشد.

تغذیه و رشد مغز نوجوان

رشد مغز نوجوان هنوز متوقف نشده و در حال میلینه سازی است. برای تکمیل این فرایند نیاز به چربی سالم مثل امگا 3 دارد. از جمله مواد غذایی حاوی امگا 3 می توان به انواع ماهی ها (مثل قزل آلا، سالمون، ساردین و..)، میگو، خاویار، شاه دانه، دانه چیا، گردو، لوبیا قرمز، روغن سویا، روغن ماهی و… اشاره کرد. همچنین مواد غذایی که حاوی روی هستند نیز بسیار توصیه می‌شود. روی به تنظیم خلق و خو و ایجاد تعادل در سروتونین مغز نوجوان کمک می کند.

تاثیرات منفی مواد دخانی و الکل بر رشد مغز نوجوان

مواد مخدر که شامل ماریجوانا، سیگار، قرص های محرک و… می شوند همگی می توانند فرایند رشد مغز نوجوان را مختلف کنند. به خصوص که در این دوران نوجوان در حال هویت یابی است و از طریق گروه های دوستی ارتباطات اجتماعی خود را شکل می‌دهد. نوجوانانی که دچار مصرف انواع مواد الکلی و مخدر می شوند نمی توانند در گروه های اجتماعی سالمی عضو شوند. این گونه مهارت های ارتباطی آن ها در مسیر درستی رشد نکرده و موجب از هم پاشیدگی رفتاری و شخصیتی در سنین بالاتر می‌شود.

در واقع مواد مخدر و الکل ها علاوه بر تاثیر منفی بر جسم و رشد مغز نوجوان ، ارتباطات او را نیز تحت تاثیر قرار داده و موجب عدم رشد اجتماعی نوجوان خواهد شد.

چگونه به رشد مغز نوجوان کمک کنیم؟

نوع تغذیه، عادات رفتاری و سبک زندگی نوجوان می‌تواند در سرعت و نحوه رشد نوجوان بسیار موثر باشد. برای مثال خوردن برخی مواد غذایی از طریق کمک به فرایند میلین دار کردن سلول‌های عصبی فرایند رشد مغزی را تسهیل می‌کنند از جمله این غذاها باید به خوردن غذاهای حاوی امگا 3 به خصوص ماهی اشاره کرد.

در عوض مصرف مواد مخدر و الکل در سنین حساس نوجوانی با مختل کردن فرایند رشدی تاثیرات بلند مدتی را بر مغز فرد به جای می‌گذارند و منجر به اختلالات مزمنی می‌شوند.

توصیه هایی برای رشد مغز به نوجوانان

بسیار اهمیت دارد که در این دوران در نوع رژیم غذایی خود تجدید نظر کنید، بیشتر به سلامتی‌‌تان اهمیت دهید و از مصرف هرگونه ماده مخدر و نوشیدنی الکلی بپرهیزید. گوش دادن به موسیقی‌های آرامش بخش، ورزش کردن، داشتن دوستان خوب، شرکت در کلاس‌های آموزشی، گذراندن اوقات فراغت به روش‌های سالم، داشتن ارتباط مناسب با والدین و بهره مند شدن از تجربیات آن‌ها در ضمن یک رابطه عاطفی صمیمی از جمله دیگر فاکتورهایی است که می‌تواند در رشد مغز نوجوان تاثیرگذار باشد.

نقش والدین در رشد مغز نوجوان

والدین به شیوه های مختلفی در رشد مغز نوجوان خود دخیل هستند. همانطور که گفتیم تغذیه اهمیت زیادی در رشد مغز نوجوان دارد، پس با فراهم آوردن مواد مغذی و مورد نیاز می‌توانند رشد مغز نوجوان را بهبود ببخشند. حال نوبت به تحریک سیناپس های مغزی می رسد که وابسته به اطلاعات و ارتباطات نوجوان با محیط پیرامون است. والدین با فراهم آوردن شرایط مناسب برای حضور نوجوان در محیط های سالم و غنی می توانند فضایی برای رشد مغز نوجوان فراهم کنند

خدمات مشاوره ذهن نو در جهت رشد مغز نوجوان

خیلی از والدین و مراقبان کودک و نوجوان درباره چگونگی و نیازهای رشدی مغز نوجوان اطلاعات کافی ندارند. شما برای آن که بتوانید در این خصوص اطلاعات کافی بدست آورید باید درباره نوجوانان مطالعه نمایید. همچنین متخصصان نوجوان و خانواده در طی دوره های آموزشی و یا جلسات درمانی به والدین اطلاعات مناسبی می دهند. بنابراین اگر در این خصوص دچار ابهاماتی هستید می توانید با شماره های درج شده تماس گرفته و از خدمات درمانی مشاوره نوجوان استفاده نمایید.

سخن آخر

شاید برایتان عجیب باشد اما رشد مغز در دوره نوجوانی همچنان ادامه دارد. شما به عنوان والدین باید عوامل تاثیرگذار بر این روند رشدی را بشناسید. درست مانند زمانی که او را در شکم خود حمل می کردید حالا نیز باید به تغذیه، آموزش، ارتباطات، نیازهای جسمی و روانی و… او توجه کنید. خیلی از والدین به نیازهای نوجوان اهمیت چندانی نمی‌دهند. و گذر از کودکی را مصادف با بزرگسالی می‌دانند.

در حالی که نوجوانی دوره حساسی است و شما همچنان باید به مسائل فرزندتان توجه داشته باشید. اگر در این زمینه با چالش هایی روبرو شده اید حتما از خدمات روانشناختی استفاده نمایید. درمانگران حیطه روانشناسی به شما راهنمایی های لازم را ارائه می دهند. برای دریافت این خدمات کافی است با شماره های درج شده تماس گرفته تا با برترین متخصصان کشوری مشاوره دریافت کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه رشد مغز نوجوان می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید

سوالات متداول